سبک رهبری مناسب و تسلط بر سبک‌های رهبری برای اوج عملکرد و تأثیر در سازمان

۶ فروردین ۱۴۰۴ ۲۳ مرداد ۱۴۰۴

سبک رهبری مناسب و تسلط بر سبک‌های رهبری برای اوج عملکرد و تأثیر در سازمان

انتخاب سبک رهبری مناسب (The Right Leadership Style)

آنچه در قسمت پانزدهم سری پادکست‌های «رمزگشایی DNA رهبری: چرا سبک رهبری مهم است.» با عنوان «انتخاب سبک رهبری مناسب: تسلط بر سبک‌های رهبری برای اوج عملکرد و تأثیر (The Right Leadership Style Mastering Leadership Styles for Peak Performance and Impact)» به آن پرداخته شده است:

تعریف سبک‌های رهبری
سبک رهبری مناسب: بررسی سبک‌های کلیدی رهبری
سبک رهبری مناسب و مزایای سبک‌های مختلف رهبری
انتخاب سبک رهبری مناسب – رهبری موقعیتی در عمل
مطالعات موردی سبک رهبری و انتخاب سبک رهبری مناسب
جنبه تاریک سبک‌های رهبری و انتخاب سبک رهبری مناسب
آینده سبک‌های رهبری و انتخاب سبک رهبری مناسب
روندهای نوظهور رهبری و انتخاب سبک رهبری مناسب
رهبران سیاسی و کارآفرین با سبک‌های رهبری تطبیقی (انتخاب سبک رهبری مناسب)
توسعه سبک رهبری برای انتخاب سبک رهبری مناسب
نتیجه‌گیری

سلام، به قسمت ۲۷ ام پادکست «لیدرشیپ مستری» خوش آمدید، پادکستی که به بررسی تفاوت‌های ظریف رهبری در دنیای تجارت مدرن اختصاص دارد. من حسین علی‌محمدی میزبان شما خواهم بود و خوشحالم که در ادامه پادکست‌های فصل دوم در مورد سبک‌های رهبری، امروز، به خلاصه سبک های رهبری معرفی شده در پادکست های قبلی خواهیم پرداخت.

سمت تاریک هر کدام را بررسی و در مورد اینکه چگونه آینده کار در حال تغییر رهبری است بحث خواهیم کرد. در مورد انتخاب سبک رهبری مناسب، بررسی مشکلات احتمالی و بررسی آینده سبک‌های رهبری صحبت خواهیم کرد. فراموش نکنیم رهبری فرمول یکسانی نیست. این یک هنر و علمی است که نیازمند درک سبک‌های مختلف رهبری، ارزیابی موقعیت ها و انطباق رویکرد برای حداکثر تاثیر است. این نقطه عطفی است که رهبران خوب را از رهبران بزرگ متمایز می کند.

پادکست انتخاب سبک رهبری مناسب (The Right Leadership Style)

مفهوم انتخاب سبک رهبری مناسب (The Right Leadership Style)

تعریف سبک‌های رهبری

بیایید با اصول اولیه شروع کنیم. سبک رهبری رفتارهای مشخصه یک رهبر در هنگام هدایت، ایجاد انگیزه و مدیریت گروهی از مردم است. در ادامه به تعریف مختصری از هر یک از سبک‌های رهبری خواهیم پرداخت:

سبک رهبری مناسب: بررسی سبک‌های کلیدی رهبری

رهبری تحول‌آفرین: الهام بخشیدن و برانگیختن پیروان برای دستیابی به نتایج فوق‌العاده و در این فرایند، توسعه ظرفیت رهبری.
رهبری تراکنشی: تمرکز بر مبادلات روشن، پاداش‌ها و مجازات‌ها بر اساس عملکرد و یا رویکردی که در آن بده‌وبستان جریان دارد.
رهبری خدمتگزار: اولویت قراردادن نیازهای دیگران، توانمندسازی اعضای تیم و پرورش فرهنگ خدمت.
رهبری استبدادی: اعمال کنترل قوی، تصمیم‌گیری مستقل، و انتظار اطاعت شدید
رهبری دموکراتیک: درگیرکردن اعضای تیم در تصمیم‌گیری، ارزش‌گذاری برای ورودی‌ها، و تقویت همکاری.
رهبری آزادانه (Laissez-Faire): تفویض اختیار، ارائه حداقل راهنمایی، و اجازه‌دادن به اعضای تیم برای فعالیت مستقل.
رهبری چابک: پذیرش سازگاری، توانمندسازی تیم‌های خودسازماندهی و تمرکز بر ارائه ارزش تکراری.

سبک رهبری مناسب و مزایای سبک‌های مختلف رهبری

از طرفی در تمامی پادکست‌ها اشاره کردیم که درک انواع سبک‌های رهبری موجب افزایش انطباق‌پذیری، بهبود عملکرد تیم، افزایش ارتباطات، حل تعارض بهتر و اثربخشی کلی رهبری می‌شود در حقیقت شناخت گزینه‌های مختلف این امکان را می‌دهد که مناسب‌ترین سبک را برای هر موقعیتی انتخاب کنیم.

انتخاب سبک رهبری مناسب – رهبری موقعیتی در عمل

در قسمت هشتم در خصوص انتخاب سبک رهبری مناسب صحبت کردیم و مدل هرسی و بلانچارد را معرفی و اشاره کردیم که یک مدل رهبری است که بر توانایی و تمایل تک‌تک کارمندان متمرکز می‌باشد و گفتیم که بر اساس مدل هرسی و بلانچارد، چهار سبک رهبری کلیدی وجود دارد:

سبک رهبری دستوری: بر اساس مدل هرسی و بلانچارد اولین سبک رهبری بنام سبک رهبری اقتدارگرایانه یا سبک رهبری دستوری نامیده شده است.
سبک رهبری کوچینگ: دومین مدل هرسی و بلانچارد، سبک رهبری کوچینگی است. این مدل هر دو فاکتور دستورالعمل و پشتیبانی از بالابه‌پایین را اعمال می‌کند و رهبر در نقش کوچ ظاهر می‌شود، رهبر در خصوص تصمیم‌گیری‌ها توضیح داده و پیشنهادات لازم را از اعضا دریافت می‌کند.
سبک رهبری حمایتی: این مدل برخلاف دو مدل قبلی کمترین میزان اعمال دستورالعمل از بالابه‌پایین وجود دارد و در مقابل فاکتور حمایت و پشتیبانی در درجه بالایی اعمال می‌شود. رهبر تصمیم‌گیری‌ها را به اشتراک گذاشته و اعضا را برای حل مشکلات تشویق می‌کند.
سبک رهبری تفویض اختیار: در نهایت در مدل تفویض اختیار هر دو فاکتور دستورالعمل و حمایت در کمترین میزان خود قرار دارد به کارکنان استقلال و مسئولیت داده می‌شود تا کار خود را مدیریت کنند.

همچنین در پادکست‌های قبلی از چهار سطح توسعه کارکنان برای اجرای سبک رهبری صحبت کردیم و آن چهار سطح را مبتدی مشتاق، یادگیرنده سرخورده، مجری توانا اما محتاط و موفق متکی‌به‌خود معرفی کردیم.
و به این نتیجه رسیدیم که سبک رهبری دستوری برای افراد مبتدی اما مشتاق بهترین نتیجه را دارد. سبک رهبری کوچینگ برای افراد یادگیرنده سرخورده، ایده‌آل است. سبک رهبری حمایتی برای افراد مجری توانا اما محتاط مؤثر است و در نهایت سبک رهبری تفویض اختیار برای افراد موفق و متکی‌به‌خود عالی است.

در ضمن اشاره کردیم که سطوح توسعه افراد می‌تواند با کسب تجربه یا با تغییر وظایف تغییر کند، بنابراین این یک فرایند پویا است و رهبران نیاز دارند مطابق با تغییر سطوح افراد، نوع سبک رهبری خود را نسبت به موقعیت آنها تغییر دهند.

مطالعات موردی سبک رهبری و انتخاب سبک رهبری مناسب

در ادامه پادکست به معرفی چند سناریو می‌پردازیم و دانش به‌دست‌آمده خود در پادکست‌های قبلی را محک می‌زنیم و سبک رهبری متناسب با هر سناریو را انتخاب می‌کنیم.

سناریوی ۱: رهبری واکنش به بحران (سبک های بالقوه: خودکامه، تحول آفرین)

تصور کنید یک اتفاق و بلای طبیعی در یک شهر رخ دهد. کدام سبک رهبری در موقعیت‌های فوری مؤثرتر است؟ با مراجعه به مطالب و دانش ضمنی خود در پادکست‌های قبلی می‌توان فهمید که در این سناریو نیاز به تصمیم‌گیری سریع، ارتباطات شفاف و جهت‌گیری قوی در اولویت می‌باشد؛ لذا انتخاب سبک رهبری خودکامه و تحول‌آفرین در کنار هم بهترین سبک‌های رهبری انتخابی خواهد بود.

سناریوی ۲: ایجاد نوآوری در یک شرکت فناوری

تصور کنید تیمی را رهبری می‌کنید که وظیفه توسعه یک محصول جدید و پیش‌گام را بر عهده دارد. به نظر شما کدام سبک رهبری خلاقیت و نوآوری را به بهترین نحو تقویت می‌کند؟ با مراجعه به مطالب و دانش ضمنی خود در پادکست‌های قبلی می‌توان فهمید که در این سناریو نیاز به توانمندسازی، آزمایش و همکاری در اولویت می‌باشد؛ لذا سبک رهبری بالقوه می‌تواند سبک رهبری تحول‌آفرین و سبک‌های رهبری چابک باشد.

سناریوی ۳: ایجاد فرهنگ تیمی قوی در یک محیط کاری از راه دور

تصور کنید تیمی را رهبری کنید که از نظر جغرافیایی پراکنده و از راه دور کار می‌کنند. به‌عنوان یک رهبر چگونه می‌توانید یک احساس قوی از جامعه و ارتباط ایجاد کنید؟ با مراجعه به مطالب و دانش ضمنی خود در پادکست‌های قبلی می‌توان فهمید که در این سناریو نیاز به همدلی، اعتماد و ارتباط باز در اولویت می‌باشد؛ لذا سبک رهبری بالقوه می‌تواند سبک رهبری خدمتگزار و سبک‌های رهبری دموکراتیک باشد.

سناریوی ۴: اجرای طرح کاهش هزینه

تصور کنید که وظیفه اجرای یک طرح کاهش هزینه قابل‌توجه در سراسر سازمان را بر عهده دارید. چگونه با حفظ روحیه و بهره‌وری کارکنان به این چالش برخورد می‌کنید؟ با مراجعه به مطالب و دانش ضمنی خود در پادکست‌های قبلی می‌توان فهمید که در این سناریو نیاز به ارتباطات شفاف، شفافیت و انصاف در اولویت می‌باشد؛ لذا سبک رهبری بالقوه می‌تواند سبک رهبری تراکنشی و سبک رهبری استراتژیک باشد.

جنبه تاریک سبک‌های رهبری و انتخاب سبک رهبری مناسب

در ادامه پادکست به یکی از مهم‌ترین موارد قابل‌توجه در سبک‌های رهبری می‌رسیم؛ یعنی جنبه‌های تاریک هر سبک رهبری. چنانچه قبلاً اشاره کرده‌ایم هر سبک رهبری پتانسیل سوءاستفاده یا افراط در آن وجود دارد؛ لذا آشنایی با جنبه‌های تاریک هر سبک رهبری و درک این مشکلات برای رهبران مسئولیت‌پذیر بسیار مهم است.

سبک رهبری تحول‌آفرین: اگر رهبر بیش از حد بر دیدگاه خود تمرکز و نیازهای پیروان را نادیده بگیرد، می‌تواند منجر به شکل‌گیری دسته‌های گروهی در سازمان شود.
سبک رهبری تراکنشی: می‌تواند بیش از حد بر دستاوردهای کوتاه‌مدت متمرکز شود، اهداف استراتژیک بلندمدت و توسعه کارکنان را نادیده بگیرد.
سبک رهبری خدمتگزار: اگر رهبر نیازهای دیگران را به ضرر اهداف سازمانی یا رفاه شخصی اولویت‌بندی کند، منجر به ناکارآمدی رهبر می‌شود.
رهبری مستبدانه: اگر رهبر بیش از حد کنترل‌کننده باشد و نتواند برای نظرات دیگران ارزش قائل شود، می‌تواند منجر به رنجش، کاهش روحیه و سرکوب خلاقیت شود.
سبک رهبری دموکراتیک: اگر رهبر برای تصمیم‌گیری تلاش و بیش از حد بر اجماع تکیه کند، منجر به ناکارآمدی رهبر می‌شود.
سبک رهبری آزادانه (Laissez-Faire): اگر رهبر راهنمایی یا حمایت کافی ارائه نکند، می‌تواند منجر به هرج‌ومرج و عدم هدایت شود.
سبک رهبری چابک: می‌تواند فاقد تمرکز و جدول زمانی باشد و این می‌تواند منجر به دشوارشدن ردیابی موفقیت کنونی شود؛ ازاین‌رو رهبری چابک بدون خطوط راهنمای مناسب، می‌تواند منجر به ناقص شدن پروژه‌ها شود.
سبک رهبری استراتژیک: می‌تواند منجر به برنامه‌ریزی استراتژیک بلندمدت برای نادیده‌گرفتن زمان حال و عدم رسیدگی به مسائل ضروری شود.

آینده سبک‌های رهبری و انتخاب سبک رهبری مناسب

در این قسمت از پادکست به آینده سبک‌های رهبری و سازگاری با دنیای در حال تغییر خواهیم پرداخت. در آینده پیش رو ۴ نیرو به‌شدت آینده کاری را تغییر خواهند داد:

اختلال تکنولوژیک: اتوماسیون، هوش مصنوعی و ظهور کار از راه دور
تغییر جمعیت‌شناسی: نیروی کار با تنوع فزاینده و چند نسلی
تغییر ارزش‌ها: تأکید بیشتر بر هدف، معنا، و تعادل کار و زندگی
افزایش وابستگی متقابل جهانی: نیاز به هدایت تفاوت‌های فرهنگی و فعالیت مؤثر در یک بازار جهانی.

اما این نیروها در ۳ جهت مختلف بر رهبری تأثیر می گذارند:

نیاز بیشتر به سازگاری، چابکی و هوش هیجانی
تغییر از سبک رهبری فرماندهی و کنترل به سمت سبک‌های رهبری مشارکتی و توانمندتر.
تأکید بیشتر بر ایجاد اعتماد، پرورش نوآوری و ایجاد یک محیط کاری مثبت.

روندهای نوظهور رهبری و انتخاب سبک رهبری مناسب

از طرفی روندهای نوظهور رهبری را می‌توان در ۴ مورد تقسیم بندی کرد:

رهبری فراگیر: ایجاد یک محل کار که در آن همه احساس ارزشمندی، احترام و قدرت برای ارائه بهترین عملکرد خود کنند.
رهبری معتبر و اصیل: رهبری باصداقت، شفافیت، و تعهد واقعی به ارزش‌های خود.
رهبری هدف‌محور: ارتباط کار باهدف بزرگ‌تر و الهام بخشیدن به دیگران برای پیوستن به سازمان برای ایجاد تأثیر مثبت بر جهان.
رهبری توزیع شده: به اشتراک گذاشتن مسئولیت‌های رهبری در سراسر سازمان، توانمندسازی افراد در همه سطوح برای به دست‌گرفتن مالکیت و هدایت نتایج.

اما مهم‌ترین مهارت‌هایی که رهبران در آینده به آن نیاز خواهند داشت عبارت‌اند از: انطباق‌پذیری، هوش هیجانی، ارتباطات، همکاری، تفکر انتقادی و خلاقیت.

رهبران سیاسی و کارآفرین با سبک‌های رهبری تطبیقی (انتخاب سبک رهبری مناسب)

در ادامه پادکست برای درک عمیق موضوع به معرفی رهبران سیاسی و رهبران کارآفرینی خواهیم پرداخت که از سبک رهبری تطبیقی به بهترین وجه ممکن استفاده کرده‌اند:

رهبران سیاسی

نلسون ماندلا: نلسون ماندلا، آفریقای جنوبی را با موفقیت از طریق رهبری تطبیقی، با تأکید بر وحدت تغییر داد ماندلا ملتی را رهبری کرد که می‌دانست باید به آنها عشق و تعهد نشان دهد، کاری که در دوران آپارتاید انجام نشد.
آبراهام لینکلن: آبراهام لینکلن از رهبری خود در طول جنگ داخلی برای اتحاد ایالات آمریکا استفاده کرد.

رهبران کارآفرین

بیل گیتس (مایکروسافت): بیل گیتس از طریق رهبری تطبیقی با رقابت سازگار و با فناوری نوآوری کرد، اما سپس با درک نیازها، سرمایه‌گذاری‌های غیرانتفاعی ایجاد کرد.

توسعه سبک رهبری برای انتخاب سبک رهبری مناسب

در ادامه پادکست به این سؤال خواهیم پرداخت که با چه استراتژی‌های عملی می‌توان اقدام به توسعه سبک رهبری نمود؟

مرحله ۱: خود ارزیابی و تأمل: یک ارزیابی جامع از سبک رهبری خود برای شناسایی نقاط قوت و ضعف داشتبه باشید. به تجربیات گذشته خود فکر کرده و موقعیت هایی را شناسایی کنید که در آنها در موثرترین و کم اثرترین وضعیت خود بودید . از چه سبک های رهبری در آن موقعیت ها استفاده کردید؟ ارزش ها، اهداف و شخصیت خود را در نظر گرفته و به این سوال پاسخ دهید که می خواهید به چه نوع رهبر تبدیل شوید؟
مرحله ۲: توسعه مهارت و آموزش: حوزه هایی را که نیاز به بهبود مهارت های رهبری خود دارید، شناسایی کنید. این می تواند شامل ارتباطات، هوش هیجانی، تصمیم گیری یا تفکر استراتژیک باشد.
مرحله ۳: آزمایش و تمرین: سبک های مختلف رهبری را در موقعیت های مختلف آزمایش کنید. نحوه واکنش اعضای تیم خود را مشاهده و رویکرد خود را بر اساس آن تنظیم کنید.به دنبال بازخورد از مشاوران و همکاران قابل اعتماد در مورد سبک رهبری خود باشید. پذیرای انتقاد باشید و مایل باشید از اشتباهات خود درس بگیرید.
مرحله ۴: یادگیری و رشد مستمر: کتاب ها، مقالات و مطالعات موردی در مورد رهبری را بخوانید. در کنفرانس ها شرکت کنید و با رهبران دیگر ارتباط برقرار کنید.در جریان آخرین روندهای رهبری و تغییر ماهیت کار قرار بگیرید.

نتیجه‌گیری

در قسمت بعدی پادکست لیدرشیپ مستری به مطالعه موردی یک رهبر خاص و سبک رهبری وی در یک موقعیت خاص خواهیم پرداخت.

من حسین علی‌محمدی میزبان شما در پادکست امروز بودم امیدوارم این قسمت از پادکست، بینش‌های ارزشمند و ابزارهای عملی را برای ارتقای قابلیت‌های رهبری در اختیار شما قرار داده باشد. به یاد داشته باشیم، رهبری واقعی در مورد قدرت یا اقتدار نیست، بلکه در مورد خدمت، صداقت و تعهد واقعی برای ایجاد یک تفاوت مثبت است.

این در مورد الهام بخشیدن به دیگران برای باور به چیزی بزرگ‌تر از خودشان و توانمندسازی آنها برای دستیابی به نتایج خارق‌العاده است.

از اینکه در این قسمت از [پادکست لیدرشیپ مستری: استراتژی‌های رهبری در قرن ۲۱ام] با ما همراه بودید سپاسگزارم. لطفاً ما را در پلتفرم‌های پادکست مانند کست باکس، شنوتو و یوتیوب دنبال کنید و نظرات خود را با ما در میان بگذارید. بازخورد شما به ما کمک خواهد کرد با شنوندگان بیشتری در تعامل باشیم و کیفیت پادکست‌ها را بهبود ببخشیم. در قسمت بعدی پادکست لیدرشیپ مستری، ما در خصوص سبک‌های رهبری رهبران جهان صحبت خواهیم پرداخت.

همچنین، برای اطلاع از مقاله‌ها، منابع و اطلاعات بیشتر در مورد رهبری استراتژیک، سری به وب‌سایت ما به آدرس [https://hosseinalimohammadi.com] بزنید. همچنین می‌توانید در رسانه‌های اجتماعی با ما ارتباط برقرار کنید. امیدوارم این قسمت، «بینش‌های ارزشمند و استراتژی‌های عملی برای رهبری» به شما ارائه کرده باشد. به یاد داشته باشید، رهبری یک سفر است، نه یک مقصد. با ما همراه باشید.

ماتریس‌ها و ابزارهای کاربردی «سبک رهبری مناسب و تسلط بر سبک‌های رهبری برای اوج عملکرد و تأثیر در سازمان»

۱) ماتریس تطبیق سبک‌های رهبری با موقعیت‌ها

این ماتریس به رهبران کمک می‌کند تا سبک رهبری خود را بر اساس موقعیت‌های مختلف ارزیابی و انتخاب کنند. هر سبک رهبری دارای ویژگی‌ها و مزایای خاص خود است که می‌تواند در شرایط خاص به کار گرفته شود. در اینجا، ماتریسی شامل چند موقعیت و سبک‌های مختلف رهبری ارائه می‌شود:

| بحران فوری (مثلاً بحران مالی یا طبیعی) | نیاز به تصمیم‌گیری سریع و قاطع| اقتدارگرا، تحول‌آفرین| در بحران‌ها، تصمیم‌گیری سریع و قاطع مهم است. رهبری اقتدارگرا می‌تواند به سرعت عمل کند، در حالی که رهبران تحول‌آفرین می‌توانند الهام‌بخش و آرامش‌بخش باشند.|

| توسعه فرهنگی و تیمی | نیاز به مشارکت و صدای جمعی | دموکراتیک، خدمتگزار| در این موقعیت، ایجاد فرهنگ مشارکتی و حس تعلق مهم است. رهبری دموکراتیک به پیروان اجازه می‌دهد تا در تصمیم‌گیری‌ها شرکت کنند، و رهبری خدمتگزار بر توسعه و حمایت از تیم تمرکز دارد. |

| تغییرات استراتژیک بزرگ | نیاز به واضح بودن و الهام‌بخشی|رهبری استراتژیک، چابک|در مواجهه با تغییرات بزرگ، رهبری استراتژیک می‌تواند کمک کند تا اهداف و چشم‌اندازها به‌وضوح تعیین شوند، در حالی که رهبری چابک به انعطاف‌پذیری و پاسخ سریع به تغییرات تأکید دارد. |

| محیط‌های پیچیده و فنی | نیاز به تخصص و دانش فنی | تکنوکراتیک، تراکنشی | در محیط‌های پیچیده، رهبرانی که دارای تخصص فنی هستند می‌توانند به تصمیم‌گیری‌های مؤثر کمک کنند. رهبری تراکنشی با ارائه پاداش‌های مشخص می‌تواند انگیزه‌ای برای عملکرد به وجود آورد. |

| ایجاد نوآوری و خلاقیت | نیاز به فضایی برای ابراز ایده‌ها و خلاقیت | تحول‌آفرین، کاریزماتیک | رهبران تحول‌آفرین می‌توانند فضایی برای نوآوری ایجاد کنند، در حالی که رهبران کاریزماتیک با جذابیت شخصی خود می‌توانند الهام‌بخش باشند. |

| مدیریت کارمندان با تنوع فرهنگی | نیاز به درک و احترام به تنوع| رهبری اصیل، پوپولیستی | رهبری اصیل می‌تواند تنوع را با ارزش دادن به دیدگاه‌های مختلف مدیریت کند. رهبری پوپولیستی ممکن است به نیازهای خاص گروه‌های مختلف توجه کند. |

| فشار و استرس در محیط کاری | نیاز به حمایت عاطفی و روانی | خدمتگزار، دموکراتیک | رهبری خدمتگزار می‌تواند به نیازهای عاطفی کارمندان توجه کند و در عین حال رهبری دموکراتیک فضای گفت‌وگو و ابراز احساسات را فراهم می‌کند. |

۲) ماتریس تأثیر سبک‌های رهبری بر عوامل سازمانی

در زیر ماتریسی ارائه شده است که تأثیر بالقوه سبک‌های مختلف رهبری بر عوامل مختلف سازمانی را نشان می‌دهد. برای هر سبک رهبری، تأثیر آن بر هر عامل با استفاده از کدگذاری رنگی مشخص شده است:

رهبری اقتدارگرا | ⚪️ | 🟡 | 🔴 | 🟡 | 🟡 | 🟡 | 🔴 | 🟡 | 🔴 | 🔴 | 🟡 | 🔴 | 🔴 | 🟡 | 🟡 | 🟡 | 🔴 | 🔴 | 🔴 | 🔴 | 🟡 | 🟡 | 🔴 | 🟡 | 🟡 | ⚪️ | 🟡 |

| رهبری دموکراتیک | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری آزادانه | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟡 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟡 | 🟢 | 🟡 | ⚪️ | 🟢 | 🟡 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ |

| رهبری تحول‌آفرین | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری بوروکراتیک | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🔴 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ |

| رهبری تراکنشی | 🟢 | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری استراتژیک | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟡 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری چابک | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری تکنوکراتیک | 🟢 | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟡 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ |

| رهبری کاریزماتیک | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری خدمتگزار | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری سطح ۵ جیم کالینز | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

رهبری اصیل | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری دیجیتال | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری پراگماتیست | 🟢 | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🔴 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ |

| رهبری کوچینگ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

| رهبری پوپولیسم | ⚪️ | 🔴 | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | ⚪️ | 🟥 | ⚪️ | 🟥 | 🟥 | ⚪️ | 🔴 | 🟥 | 🟥 | 🟥 | 🟥 | 🟡 | 🟡 | 🟡 | 🟥 | 🟡 | 🟡 | 🟡 | ⚪️ | 🟡 | 🟡 | 🟡 |

خدمتگزار کاریزماتیک | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | ⚪️ | ⚪️ | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 | 🟢 |

کلید رنگی: – 🟢 (سبز) – تأثیر مثبت – 🟡 (زرد) – تأثیر خنثی – 🔴 (قرمز) – تأثیر منفی – ⚪️ (سفید) – تأثیر نامشخص یا کم – 🟥 (سیاه) – تأثیر بسیار منفی

این ماتریس به مدیران کمک می‌کند تا تاثیرات سبک‌های مختلف رهبری را بر عوامل مختلف سازمانی شناسایی کرده و استراتژی‌های بهینه‌تری برای مدیریت و رهبری اتخاذ کنند.

۳) ماتریس مقایسه ای انواع سبک‌های رهبری

سبک رهبری	ویژگی‌های کلیدی	مزایا	معایب	موقعیت‌های مناسب
خودکامه (استبدادی)	کنترل متمرکز، تصمیم‌گیری از بالا به پایین، قوانین سختگیرانه، نظارت دقیق، ارتباط یک‌طرفه	تصمیم‌گیری سریع، مسیر روشن، موثر در بحران‌ها، فرآیندهای استاندارد شده	روحیه پایین، خلاقیت سرکوب‌شده، فقدان حس مالکیت، پتانسیل سوءاستفاده	شرایط اضطراری، نیروی کار بی‌تجربه، مهلت‌های زمانی سخت، وظایف تکراری
دموکراتیک (مشارکتی)	تصمیم‌گیری مشترک، همکاری، ارتباط آزاد، توانمندسازی زیردستان	روحیه بالاتر، افزایش خلاقیت، حس مالکیت قوی، تیم قدرتمند	تصمیم‌گیری کندتر، تضاد احتمالی، نیاز به ارتباط قوی، می‌تواند ناکارآمد باشد.	مسائل پیچیده، تیم‌های ماهر، موقعیت‌هایی که نیاز به همکاری و مشارکت دارند.
آزادانه (تفویضی)	عدم دخالت، استقلال بالا، زیردستان تصمیم‌گیری می‌کنند، حداقل راهنمایی	استقلال بالا، خلاقیت را پرورش می‌دهد، مهارت‌های کارکنان را توسعه می‌دهد، تیم‌های بسیار با انگیزه	فقدان جهت، هرج‌ومرج احتمالی، تصمیم‌گیری ضعیف، نیاز به افراد بسیار ماهر، خطر چنددستگی	تیم‌های خلاق و بسیار ماهر، محیط‌های خلاقانه، جایی که نوآوری حیاتی است.
بوروکراتیک	مبتنی بر قانون، سلسله مراتبی، اقتدار رسمی، روابط غیرشخصی، تمرکز بر کارایی	ثبات، عدالت، بی‌طرفی، کارهای روتین کارآمد، کاهش خطر فساد	انعطاف‌ناپذیر، تصمیم‌گیری کند، خلاقیت سرکوب‌شده، غیرشخصی، بی‌انگیزه	صنایع بسیار قانونمند، سازمان‌های بزرگ، جایی که ثبات و انطباق با قوانین حیاتی است.
تراکنشی	پاداش و تنبیه، تمرکز بر وظایف و نتایج، انتظارات و بازخورد واضح	انتظارات روشن، پاسخگویی، بهبود کارایی، مؤثر در محیط‌های پایدار	خلاقیت را سرکوب می‌کند، روابط را تقویت نمی‌کند، بر اهداف کوتاه مدت تمرکز می‌کند.	محیط‌های پایدار، وظایف واضح، عملیات روتین، مدیریت کارایی
تحول‌آفرین	الهام‌بخش و انگیزه‌دهنده، چشم‌اندازی را بیان می‌کند، وضع موجود را به چالش می‌کشد، نوآوری را تقویت می‌کند.	انگیزه بالا، خلاقیت افزایش یافته، فرهنگ قوی، بهبود عملکرد، جذب استعدادها	اجرای آن دشوار است، نیاز به ارتباط قوی دارد، می‌تواند فرسودگی ایجاد کند، پتانسیل سوءاستفاده و دستکاری	سازمان‌هایی که به تغییر نیاز دارند، نیاز به نوآوری دارند، فرهنگ‌سازی می‌کنند، رهبران را توسعه می‌دهند.
کاریزماتیک	الهام‌بخش فداکاری و شور و شوق، مهارت‌های ارتباطی قوی، اعتماد به نفس و آینده‌نگر	روحیه بالا، حس هدف قوی، پیروان را جذب می‌کند، تغییر را تسهیل می‌کند.	وابستگی به رهبر، پتانسیل بی‌ملاحظگی، می‌تواند غیراخلاقی یا دستکاری‌کننده باشد.	زمان بحران، راه‌اندازی ابتکارات جدید، ایجاد یک برند قوی
خدمتگزار	تمرکز بر خدمت به دیگران، نیازهای دیگران را درک می‌کند، اعتماد ایجاد می‌کند، پیروان را توانمند و توسعه می‌دهد.	اعتماد و وفاداری بالا، روحیه تیمی بهبود یافته، انسجام قوی تیم، رویه‌های اخلاقی	تصمیم‌گیری کندتر، نیاز به صبر، ممکن است در همه جا موثر نباشد، به عنوان ضعف تلقی می‌شود.	ایجاد تیم‌های قوی، فرهنگ‌های اخلاقی، توسعه کارکنان، شرکت‌های غیرانتفاعی/اجتماعی
معتبر و اصیل	صادق، خودآگاه، اخلاقی، شفاف، ایجاد اعتماد از طریق صداقت و درستکاری	روابط قوی، اعتماد بالا، روحیه بهبود یافته، تعهد افزایش یافته	نیاز به خوداندیشی، می‌تواند آسیب‌پذیر باشد، ممکن است با مقاومت در برابر صداقت رادیکال مواجه شود.	ایجاد اعتماد، تقویت رفتار اخلاقی، توسعه تیم‌های با عملکرد بالا
استراتژیک	تمرکز بر چشم‌انداز بلندمدت، پیش‌بینی روندها، تخصیص منابع، تصمیم‌گیری‌های استراتژیک	موفقیت بلندمدت، سازگاری، مزیت رقابتی، تخصیص موثر منابع	می‌تواند از عملیات روزانه جدا شود، نیاز به مهارت‌های تحلیلی قوی دارد.	هدایت سازمان‌ها از طریق چالش‌های پیچیده، تعیین اهداف بلندمدت، ایجاد یک چشم‌انداز
موقعیتی	سبک را بر اساس آمادگی و تمایل پیروان تنظیم می‌کند، حمایت/هدایت مناسب را ارائه می‌دهد	انعطاف‌پذیر، مؤثر برای توسعه کارکنان، به حداکثر رساندن پتانسیل فردی	نیاز به ارزیابی دقیق آمادگی پیرو، می‌تواند در صورت عدم مدیریت صحیح، ناسازگار باشد.	توسعه کارکنان، مدیریت تیم‌های متنوع، تطبیق با موقعیت‌های در حال تغییر
تطبیقی	به پیروان کمک می‌کند تا با مشکلات دشوار مقابله کنند، آزمایش و یادگیری را تقویت می‌کند، رهبری را توزیع می‌کند	نوآوری، تاب‌آوری، حل مسئله بهبود یافته، توانمندسازی افراد	می‌تواند ناراحت‌کننده باشد، مستلزم ریسک‌پذیری است، ممکن است نتایج آن به کندی حاصل شود.	محیط‌های پیچیده و نامطمئن، مقابله با چالش‌های “انطباقی” (بدون راه‌حل‌های آسان)
رهبری سطح ۵ (جیم کالینز)	فروتنی، جاه‌طلبی شدید برای شرکت (نه برای خود)، جانشینان را برای موفقیت آماده می‌کند	عملکرد بالای پایدار، رهبری اخلاقی، موفقیت سازمانی بلندمدت	یافتن آن نادر است، نیاز به خودآگاهی قابل توجهی دارد، می‌تواند بیش از حد متواضع به نظر برسد.	ایجاد یک سازمان واقعاً عالی و ماندگار، تمرکز بر موفقیت بلندمدت
رهبری توزیع شده	مسئولیت‌های رهبری در کل تیم به اشتراک گذاشته می‌شود، افراد را در همه سطوح توانمند می‌سازد.	نوآوری بیشتر، تصمیم‌گیری بهبود یافته، چابکی بیشتر، مشارکت بیشتر	نیاز به اعتماد و ارتباط شفاف، پتانسیل سردرگمی یا عدم پاسخگویی	تیم‌های پروژه، تیم‌های بین‌کارکردی، موقعیت‌هایی که نیاز به همکاری و اهداف مشترک دارند.
رهبری کوچینگ	تمرکز بر توسعه مهارت‌های فردی، ارائه راهنمایی و بازخورد، تشویق یادگیری	عملکرد تیمی بهبود یافته، همکاری بیشتر، انسجام تیمی قوی‌تر، مسئولیت‌پذیری مشترک	نیاز به مهارت‌های قوی تسهیل‌گری، پتانسیل برای گروه فکری، می‌تواند زمان‌بر باشد.	تیم‌های پروژه، تیم‌های بین‌کارکردی، موقعیت‌هایی که نیاز به همکاری و اهداف مشترک دارند.
رهبری دیجیتال	از فناوری برای هدایت نوآوری استفاده می‌کند، با چشم‌انداز دیجیتال سازگار می‌شود، سواد دیجیتال را تقویت می‌کند.	حس قوی هدف، انگیزه بیشتر، نوآوری را تقویت می‌کند، رشد سازمانی را هدایت می‌کند.	نیاز به مهارت‌های ارتباطی قوی، پتانسیل انتظارات غیرواقعی، می‌تواند از واقعیت جدا شود.	هدایت سازمان‌ها از طریق تغییر، ایجاد حس هدف، هدایت نوآوری و رشد
رهبری چابک	تغییر را می‌پذیرد، تیم‌های خودسازمانده را توانمند می‌سازد، همکاری را تقویت می‌کند، بر ارزش مشتری تمرکز می‌کند	کارایی بهبود یافته، نوآوری افزایش یافته، ارتباط بهتر، چابکی بیشتر	نیاز به تخصص فنی، پتانسیل شکاف دیجیتال، نیاز مداوم به سازگاری	سازمان‌هایی که در حال گذار دیجیتال هستند، از فناوری برای دستیابی به مزیت رقابتی استفاده می‌کنند.
تکنوکراتیک	تخصص‌گرایی، داده‌محوری، تصمیم‌گیری علمی	کارایی، نوآوری، راه‌حل‌های بهینه	بی‌توجهی به جنبه‌های اجتماعی و سیاسی، مقاومت در برابر تغییر	موقعیت‌های بحرانی، نیاز به تخصص فنی، اصلاحات اقتصاد
پراگماتیست (عملگرا)	تمرکز بر راه‌حل‌های عملی و کارآمد، انعطاف‌پذیری	سازگاری با شرایط، سرعت عمل، اثربخشی	کوتاه‌بینی، فقدان چشم‌انداز بلندمدت، تصمیم‌گیری‌های سطحی	موقعیت‌های متغیر، نیاز به انعطاف‌پذیری و سرعت عمل
پوپولیستی	جذابیت عاطفی، ساده‌سازی مسائل پیچیده، وعده‌های بزرگ، تمرکز بر «مردم» در مقابل «نخبگان»، ملی‌گرایی	بسیج سریع حمایت مردمی، ایجاد حس اتحاد، مشروعیت‌بخشی به سیاست‌ها از طریق حمایت عمومی	قطبی‌سازی جامعه، تصمیم‌گیری‌های احساسی و غیرمنطقی، تضعیف نهادهای دموکراتیک، فساد و سوءاستفاده از قدرت، تمرکز بر کوتاه‌مدت	بحران‌های اجتماعی و اقتصادی، نارضایتی عمومی از نخبگان سیاسی، نیاز به تغییر سریع

بلاگ