تیتر عشق زمینی و عقل اثبات‌گرایی: راز جاودانگی رهبری ماهاتیر محمد

تحت رهبری دکتر ماهاتیر محمد، مالزی نقش برجسته ای در روابط بین‌المللی بازی کرد، او در سال ۲۰۰۳ ریاست سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیرمتعهدها را هم‌زمان به عهده گرفت. دکتر ماهاتیر محمد نویسنده چندین کتاب ازجمله کتاب‌های «مسئله مالایی»، «راه پیشرفت»، «چالش»، «بحران پولی مالزی» و کتاب «جهانی‌سازی و واقعیت‌های جدید» میباشد.

او همچنین چندین کتاب درباره مسائل تأثیرگذار برجهان اسلام به رشته تحریر درآورده است که «نقش اسلام در دولت مدرن» و «اسلام و امت اسلامی» ازجمله این کتاب‌ها هستند. دکتر ماهاتیر محمد به دلیل سخنرانی‌های بی‌پرده‌اش در سال ۱۹۹۸ از سوی مجله تایمز به‌عنوان شخصیت «خبرساز آسیا» معرفی شد.

در سال ۲۰۰۳ دولت مالزی، ماهاتیر محمد را «پدر مالزی مدرن» اعلام کرد عنوانی که به دلیل تلاش او برای ایجاد مالزی مدرن و پیشرفته و ملتی صنعتی به وی اعطا شد. پس از بازنشستگی بالاترین نشان ملی مالزی  یعنی “TUN” به نشانه تلاش ممتاز او به ساختن ملت، به وی اعطا شد. ماهاتیر، محمد. اسلام، دانش و مسائل بین المللی. مترجم: رضایی پور، محمدرضا (۱۳۸۸). تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا. صص ۱۶ الی ۱۸

در حال حاضر دکتر ماهاتیر محمد به‌عنوان مشاور در ۴ شرکت دولتی پتروناس، پروتون، سازمان مسئول توسعه جزیره لانگ‌کاوی و سازمان مسئول توسعه تیومان مشغول به کار است. او همچنین رئیس افتخاری بنیاد رهبری پردانا (Perdana) است که یک مرکز فکر یا به‌اصطلاح «Think Tank» است و باهدف حفظ، ترویج و توسعه میراث فکری رهبران گذشته تشکیل شده است. باوجود بازنشستگی، دکتر ماهاتیر محمد همچنان با دعوت‌های فراوانی روبروست که از او برای سخنرانی در داخل و خارج کشور دعوت می‌شود.

همچنین جوایز، عناوین افتخاری و نیز مدارک دکترای افتخاری فراوانی به وی اعطا شده است. ماهاتیر محمد، اسلام، دانش و مسائل بین المللی، از هیچ به اوج علل، پیشرفت مالزی به بیان ماهاتیر محمد، مترجم: محمدرضا رضایی پور، موسسه خدمات فرهنگی رسا، تهران ۱۳۸۷، چاپ اول اسفند ۸۷ چاپ دوم اردیبهشت ۱۳۸۸، چاپخانه غزال، صحافی کیمیا، صفحه ۱۱۸

صراحت لهجه و ایده‌های بکر از خصیصه‌های شخصیتی اوست. دیدگاه‌های او به زندگی، بسیار صادقانه و قاطع بود، مبارزات او برای تعالی جهان درحال‌رشد امروزی، علی‌الخصوص برای پیشرفت کشور مالزی زبانزد خاص و عام است. او علی‌رغم شخصیت قوی و اعتمادبه‌نفس و صراحت بیان، به‌شدت نگران خشک‌مقدسی، علم‌زدگی، ترفندهای عالم سیاست، کمونیسم و انحراف در دموکراسی، آزادی و نظم اجتماعی و بالاخره نگران این دنیای غرق در مادیگری و دلواپس عالم آخرت بود.

ضمن مبارزه برای ایجاد اصلاحات در این راه، از استدلال‌های غلط و تحریف‌ها به‌شدت نگران می‌شد و به افشا آن‌ها می‌پرداخت.

او معتقد بود که تنها با اتخاذ یک روش متعادل بین منافع مادی و معنوی می‌توان این اعتماد را به نفس را در ملت مالزی به وجود آورد تا آن‌ها توان مقابله با نیروهای متضاد را داشته باشند، بتوانند با این نیروها به مبارزه پرداخته و بر آن‌ها غلبه کنند و در دنیای پیشرفته امروزی به حیات خود ادامه دهند.» مهاتیر، محمد. در جستجوی فقر یا ملک سلیمان. مترجم: سوری، محمد(۱۳۷۸). تهران: سیمین. صفحه ۸

ماهاتیر محمد نه با عشق عرفانی و آسمانی، بلکه با عشق زمینی و عقل پوزیتویستی  (اثبات‌گرایی) خود در دو دهه، مالزی را که سرمایه‌ای جز کائوچو و موز نداشت، به‌جایی رساند که در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۰۲ میلیارد دلار صادرات با فناوری سطح بالا به سراسر دنیا داشت. چرا که اگر انرژی عشق نباشد، بی‌گمان کارهای بزرگ انجام نمی‌گیرد و بی‌گمان عشقی که ریشه در وابستگی به ماوراء الطبیعه دارد، انرژی متفاوتی چه از حیث کمّی و چه به لحاظ کیفی بعمل خواهد آورد.

لذا مهم‌ترین ویژگی یک سیاست‌مدار آن است که شناسنامه و هویتی برای کشور خود تعریف و ترسیم کند که قدرت‌زا باشد.

امروز مردم مالزی درعین‌حال که بسیار ثروتمند شده‌اند، دین، آداب، رسوم اسلامی و سرزمینی خود را نیز حفظ کرده‌اند. احترام و جایگاه بین‌المللی آن‌ها به مراتب افزایش پیداکرده است و نتایج همه این اقدامات باعث شده است که همه دانش‌آموختگان مالزیایی که برای تحصیل به خارج از کشور می‌روند برای خدمت به وطن‌شان به مالزی باز گردند. نیروی برخاسته از عشق ماهاتیر محمد به وطنش، موقعیتی ممتاز و مثال‌زدنی برای ملت مسلمان مالزی به ارمغان آورد. سریع القلم، محمود(۱۳۹۰). عقلانیت و توسعه یافتگی ایران. محمود. تهران: فرزان روز. صص ۴۲۲ و ۴۲۳

شاید مهم‌ترین ویژگی شخصیت ماهاتیر محمد که او را در میان سایر رهبران جاودان جهان به ویژه رهبران مسلمان متمایز می‌کند، تضاد آشکاری است که در شخصیت او به‌عنوان یک سیاستمدار نوگرای مالایی و یک غربگرا ازیک‌طرف و یک معترض ضدغربی از طرف دیگر دیده می‌شود. ازاین‌رو شخصیت وی را پیچیده دانسته اند. او نمونه مناسبی از رهبران پس از عصر استعمار در آسیاست که با بهره بردن از سرمایه‌داری، ارزش‌های آسیایی را در دستور کار خود قرارداد.

او در سیاست نگاه به شرق خود تا پایان قرن گذشته، ژاپن را الگوی آسیایی نو تلقی می‌کرد که ضمن برخورداری از فناوری‌های نوین، ویژگی‌های آسیایی خود را حفظ کرده است؛ اما به لحاظ تحولات غرب‌گرایی اخیری که در میان جوانان ژاپنی زخ داده است و پیشرفت‌های صنعتی کره جنوبی، اکنون کره‌ای‌ها را پرچمدار آسیای نو تلقی می‌کند. ماهاتیر محمد در واقع می‌خواست با نگرشی آسیایی، فناوری و پیشرفت‌های علمی غرب را به کشورش بیاورد بدون آنکه ارزش‌های خودی که هویت آسیایی دارند، از بین برود. توکلی، محمد کاظم (۱۳۸۴). ماهاتیر محمد معمار مالزی نوین. تهران: هزاره ققنوس. صفحه ۵۱